Makina Mühendisleri Odası (MMO) Samsun Şubesi'nce 'bilgisizlik, yanlış kullanım ve ihmal' sonucunda özellikle kış aylarına artış gösteren soba ve şofben zehirlenmelerine (karbonmonoksit zehirlenmeleri) karşı vatandaşa uyarı yapıldı.
Yönetim Kurulu Sekreter Üyesi Nail Yolaydın, karbonmonoksidin renksiz, kokusuz, tatsız bir gaz olduğundan ve tahriş edici özelliği bulunmadığından dolayı zehirlenmenin fark edilmesinin güç olduğu belirtildi. Zehirlenmelerin sıklıkla kapalı ortamda açık ocaklar, bacası çekmeyen soba, mangal, şofben ve bacasız gaz sobalarında yakıtın iyi yanmaması sonucu meydana geldiği vurgulandı.
Vatandaşlar, bacalarda mutlaka 'baca başlığı' olması, bacaların 'yalıtımlı' olması ve her yıl 'baca temizliğinin' yaptırılması gerektiği hususlarında uyarıldı.
YÜZDE 25'İ BACA KAYNAKLI
Nail Yolaydın, "Samsun genelinde işyeri ve konutlardaki yangınların yüzde 25,23'ü baca kaynaklı, yüzde 9,80'i gazlı ve elektrikli ocak, yüzde 8,63'ü sirayet (soba ve külü, kaynak ve kesme, makine, ısıl işlem, mangal, ocak, baca, vs.) kaynaklıdır. Bacalar temizlenmediği ve yakıcılar (sobalar, şofbenler ve kombiler) tekniğine uygun şekilde kurulmadığı zaman yakıtlar (kömür, odun, doğal gaz, LPG, gaz yağı) eksik ve verimsiz yanmaktadır. Eksik yanma sonucu oluşan gazlar ve partikül maddeler bacaya yapışarak tıkanmalara neden olmaktadır. Böylece her yıl onlarca kişi evlerinde zehirlenmekte ve hatta hayatlarını kaybetmektedirler" diye konuştu.
NELERE DİKKAT EDİLMELİ?
MMO Sekreteri Yolaydın, soba, şofben ve doğalgaz kullanımında dikkat edilmesi gerekenleri ise şu sözlerle anlattı: "Soba satın alınırken mutlaka TSE belgeli ve yanma verimi yüksek sobalar tercih edilmelidir. Soba kurmadan önce ve en az yılda bir kez soba, borular ve bacalar mutlaka temizlenmelidir. Soba borusu pencere veya duvar delinerek uzatılmamalıdır. Uzatılmışsa hava ile temasta olan kısımları mutlaka yalıtılmalıdır. Zorunlu olmadıkça fazla dirsek kullanılmamalıdır. Soba mobilyalardan da belli mesafe aralık bırakılarak kurulmalıdır. Rüzgarlı günlerde soba yakılması halinde çok dikkatli olunmalıdır. Sobanın bulunduğu odada yatılmamalıdır. Yatılmak zorunda ise soba sönmüş olmalıdır ve kapı hafifçe açık bırakılmalıdır. Olası bir yangın, zehirlenme durumunda kendini kurtaramayacak kişilerin, özellikle yaşlıların ve çocukların soba olan odada yatırılmaması gerekir. Şofben ve doğalgaz kullanımlarında da aynı şekilde alınan cihazın kalitesi ve garantisine bakılmalıdır. Şofben mutlaka bacaya bağlanmalı, baca bağlantısı olmayan (bina aydınlığına bakan) şofbenler asla çalıştırılmamalıdır. Yapılan en büyük hatalarda biri şofbenlerin banyoya yerleştirilmesidir. Şofben kesinlikle banyoya yerleştirilmemelidir. Havadar ve büyük bir mekana monte edilmeli ve montajı mutlaka yetkili servis tarafından yaptırılmalıdır. Doğalgaz kullanımlarında, tesisatlara kesinlikle müdahale edilmemeli ve yetkisiz kişilere müdahale ettirilmemelidir. Bacalı cihazların bulunduğu ortamda kesinlikle uyunmamalıdır. Lodoslu havalarda baca çekişi olumsuz yönde etkileneceğinden bacalı cihaz kullanırken baca gazı sızıntısına karşı daha dikkatli olunmalıdır. Pencere veya duvara monte edilen, ortama taze hava girmesini ve herhangi bir gaz kaçağı durumunda da doğalgazın dışarıya tahliye edilmesini sağlayan menfezlerin asla iptal edilmemesi gerekir."
Yönetim Kurulu Sekreter Üyesi Nail Yolaydın, karbonmonoksidin renksiz, kokusuz, tatsız bir gaz olduğundan ve tahriş edici özelliği bulunmadığından dolayı zehirlenmenin fark edilmesinin güç olduğu belirtildi. Zehirlenmelerin sıklıkla kapalı ortamda açık ocaklar, bacası çekmeyen soba, mangal, şofben ve bacasız gaz sobalarında yakıtın iyi yanmaması sonucu meydana geldiği vurgulandı.
Vatandaşlar, bacalarda mutlaka 'baca başlığı' olması, bacaların 'yalıtımlı' olması ve her yıl 'baca temizliğinin' yaptırılması gerektiği hususlarında uyarıldı.
YÜZDE 25'İ BACA KAYNAKLI
Nail Yolaydın, "Samsun genelinde işyeri ve konutlardaki yangınların yüzde 25,23'ü baca kaynaklı, yüzde 9,80'i gazlı ve elektrikli ocak, yüzde 8,63'ü sirayet (soba ve külü, kaynak ve kesme, makine, ısıl işlem, mangal, ocak, baca, vs.) kaynaklıdır. Bacalar temizlenmediği ve yakıcılar (sobalar, şofbenler ve kombiler) tekniğine uygun şekilde kurulmadığı zaman yakıtlar (kömür, odun, doğal gaz, LPG, gaz yağı) eksik ve verimsiz yanmaktadır. Eksik yanma sonucu oluşan gazlar ve partikül maddeler bacaya yapışarak tıkanmalara neden olmaktadır. Böylece her yıl onlarca kişi evlerinde zehirlenmekte ve hatta hayatlarını kaybetmektedirler" diye konuştu.
NELERE DİKKAT EDİLMELİ?
MMO Sekreteri Yolaydın, soba, şofben ve doğalgaz kullanımında dikkat edilmesi gerekenleri ise şu sözlerle anlattı: "Soba satın alınırken mutlaka TSE belgeli ve yanma verimi yüksek sobalar tercih edilmelidir. Soba kurmadan önce ve en az yılda bir kez soba, borular ve bacalar mutlaka temizlenmelidir. Soba borusu pencere veya duvar delinerek uzatılmamalıdır. Uzatılmışsa hava ile temasta olan kısımları mutlaka yalıtılmalıdır. Zorunlu olmadıkça fazla dirsek kullanılmamalıdır. Soba mobilyalardan da belli mesafe aralık bırakılarak kurulmalıdır. Rüzgarlı günlerde soba yakılması halinde çok dikkatli olunmalıdır. Sobanın bulunduğu odada yatılmamalıdır. Yatılmak zorunda ise soba sönmüş olmalıdır ve kapı hafifçe açık bırakılmalıdır. Olası bir yangın, zehirlenme durumunda kendini kurtaramayacak kişilerin, özellikle yaşlıların ve çocukların soba olan odada yatırılmaması gerekir. Şofben ve doğalgaz kullanımlarında da aynı şekilde alınan cihazın kalitesi ve garantisine bakılmalıdır. Şofben mutlaka bacaya bağlanmalı, baca bağlantısı olmayan (bina aydınlığına bakan) şofbenler asla çalıştırılmamalıdır. Yapılan en büyük hatalarda biri şofbenlerin banyoya yerleştirilmesidir. Şofben kesinlikle banyoya yerleştirilmemelidir. Havadar ve büyük bir mekana monte edilmeli ve montajı mutlaka yetkili servis tarafından yaptırılmalıdır. Doğalgaz kullanımlarında, tesisatlara kesinlikle müdahale edilmemeli ve yetkisiz kişilere müdahale ettirilmemelidir. Bacalı cihazların bulunduğu ortamda kesinlikle uyunmamalıdır. Lodoslu havalarda baca çekişi olumsuz yönde etkileneceğinden bacalı cihaz kullanırken baca gazı sızıntısına karşı daha dikkatli olunmalıdır. Pencere veya duvara monte edilen, ortama taze hava girmesini ve herhangi bir gaz kaçağı durumunda da doğalgazın dışarıya tahliye edilmesini sağlayan menfezlerin asla iptal edilmemesi gerekir."
