İYİ Parti Samsun Milletvekili Bedri Yaşar; Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın yıl sonu dolar kurunu 8.30 TL hesaplayarak yaptığı orta vadeli planın 10 TL'ye dayanan kur nedeniyle şimdiden hükmünü yitirdiğini söyledi.
Bedri Yaşar, alım garantili projelere, faiz giderinin ve bütçe açığının detaylarına, hızına yetişilemeyen döviz artışına, halkın sırtındaki vergi yüküne değindi.
Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın 2022 bütçesinde yer alan 240 milyar faiz giderine değinen İYİ Partili Yaşar, şu değerlendirmede bulundu:
"GSYH'nın yüzde 3’üne ulaşmış ve her yıl artan faiz giderleri söz konusudur. 2021 yılına göre 2022 yılındaki faiz giderlerindeki artış yüzde 34 civarındadır. Bu devletin faize teslim olduğunun göstergesidir. Bu aslında şu demektir: Vatandaşımızdan toplanan her 100 TL verginin 19 TL’si, yapılan her 100 TL harcamanın 14 TL’si faiz ödemelerine gidecek demektir. Yatırım ise 132 milyar olarak belirlenmiştir. Bu durumda yatırımın 2 katı kadar faiz giderinin bulunmakta bu da Türkiye’deki borç yumağının ne kadar derinleştiğini göstermektedir. Hazine iç piyasadan ve dışardan borç almakta ve belirli bir sermaye sınıfını da devlet garantili faiz ödemeleriyle beslemektedir. Burada yediği kur farkı da cabasıdır."
Eylül ayı bütçesinde 23,6 milyar TL açık veren bakanlığı eleştiren Bedri Yaşar; Hazine’nin daha kendi bütçesinde bu kadar açık verirken, devletin bütçesindeki dengeyi nasıl sağlayacak sorusunu Bakan Lütfi Elvan'a yöneltti.
2022 yılında vergi gelirlerinin yüzde 20’lik artışla 1 trilyon 430 milyar liraya yükseltilmesi hedeflendiğini belirten Bedri Yaşar; bu durumun bile tek başına milyonların geçen yıllara göre çok daha ağır bir vergi yükü ile karşı karşıya kalacağının ispatı olduğunu söyledi.
Hazine’nin 2 trilyon 181 milyar TL borcunun yüzde 56'sının, yani 137 milyar dolarının döviz borcu olduğunu söyleyen Bedri Yaşar; "Döviz bir lira artarsa devletin borcu 137 milyar artacak. Net 2 bin 825 lira olan asgari ücret, 283 dolara geriledi. Bu rakam, geçtiğimiz ay 316 dolar seviyesindeydi. 1 ayda asgari ücret 33 dolar geriledi. 4 Kasım 2002'de dolar 1.69 TL, 12 Kasım 2021'de 9.98 TL. Dolardaki artış: yüzde 491. Milletimizin itibarının daha fazla zedelenmemesi için acilen bakanlığı gerekli tedbirleri almaya davet ediyoruz" dedi.
Türkiye’de ciddi anlamda büyüme sorunu, geleceği görememe, ekonomi politikalarındaki istikrarsızlık nedeniyle güvenirlik sorunu bulunduğunu belirten İYİ Partili Bedri Yaşar; bunlara gerekçe olarak şu maddeleri sıraladı:
Türkiye yolsuzlukla mücadele konusunda 134 ülke arasında 69’uncu sırada yer aldı. Şeffaflıkta Afganistan’ın hemen üstünde yer alarak 107’inci sırada olan Türkiye, temel haklar konusunda 133’üncü sırada. Yani sondan 8’inci sırada. Türkiye hukukun üstünlüğü sıralamasında 139 ülke arasında 117’inci sırada. Türkiye Sefalet Endeksi’nde; 2014 yılında Dünya Sefalet Endeksi listesinde 22. sırada iken, 2020 yılında 41,2 puan ile 156 ülke arasında 21. sırada yer almıştır. Türkiye, FATF(Mali Eylem Görev Gücü) tarafından kara para aklama ve terörizmin finansmanı ile mücadele konusunda yeterince caba göstermediği gerekçesi ile gri listeye alındı. Güney Afrika merkezli “New World Wealth” isimli kuruluşun yayımladığı “Milyoner Göçü” raporuna göre, 2018’de 4 bin milyoner Türkiye’yi terk etti. 2019 yılında ise 2 bin 100 milyoner Türkiye’den ayrıldı. 2021 yılında yayınlanan Yatırım Trendleri Gözlem Raporu’na göre, Türkiye'ye doğrudan yapılan yatırımlar 2019'a göre yüzde 19 gerileyerek, 21 milyar dolara düştü. Türkiye ülke risk primi ile Arjantin, Tunus ve Ekvador’un ardından dünya sıralamasında dördüncü sırada yer alarak, ekonomik olarak gelecek vadeden Nijerya’nın gerisine düştü."
Ülkenin kanayan yarası olan alım garantili projelere değinen Bedri Yaşar; "Hükümet yardıma muhtaç 6 milyon aileye 104 milyar ayırırken, 5’li firmaya 42,5 milyar garanti ödemesi yapacak. 2022 yılındaki gelir garantileri toplamı 4,6 milyar dolar. Garantilerin 2022-2024 toplamı ise 14,6 milyar dolar. Sadece Karayolları Genel Müdürlüğü (KGM) bütçesindeki garanti ödemelerinin, kendi bütçesi içerisindeki payı yüzde 45 iken izleyen yıllarda bu oran yüzde 47’ye çıkmaktadır. Bu KGM’nin harcadığı 2 liranın nerdeyse 1 lirasını gelir garantilerine gittiğini göstermektedir. Yani; KGM bütçesinin yarısı mega projelere gidiyor, artık neredeyse yol yapacak bütçesi kalmıyor" dedi.
Milletvekili Bedri Yaşar, tüm bu yaşanan olumsuzlukların çözümü için ekonomi yönetiminde istikrarlı ve uzun vadeli yaklaşımlarla adımlar atılması gerektiğini söyledi.
Bedri Yaşar, alım garantili projelere, faiz giderinin ve bütçe açığının detaylarına, hızına yetişilemeyen döviz artışına, halkın sırtındaki vergi yüküne değindi.
Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın 2022 bütçesinde yer alan 240 milyar faiz giderine değinen İYİ Partili Yaşar, şu değerlendirmede bulundu:
"GSYH'nın yüzde 3’üne ulaşmış ve her yıl artan faiz giderleri söz konusudur. 2021 yılına göre 2022 yılındaki faiz giderlerindeki artış yüzde 34 civarındadır. Bu devletin faize teslim olduğunun göstergesidir. Bu aslında şu demektir: Vatandaşımızdan toplanan her 100 TL verginin 19 TL’si, yapılan her 100 TL harcamanın 14 TL’si faiz ödemelerine gidecek demektir. Yatırım ise 132 milyar olarak belirlenmiştir. Bu durumda yatırımın 2 katı kadar faiz giderinin bulunmakta bu da Türkiye’deki borç yumağının ne kadar derinleştiğini göstermektedir. Hazine iç piyasadan ve dışardan borç almakta ve belirli bir sermaye sınıfını da devlet garantili faiz ödemeleriyle beslemektedir. Burada yediği kur farkı da cabasıdır."
Eylül ayı bütçesinde 23,6 milyar TL açık veren bakanlığı eleştiren Bedri Yaşar; Hazine’nin daha kendi bütçesinde bu kadar açık verirken, devletin bütçesindeki dengeyi nasıl sağlayacak sorusunu Bakan Lütfi Elvan'a yöneltti.
2022 yılında vergi gelirlerinin yüzde 20’lik artışla 1 trilyon 430 milyar liraya yükseltilmesi hedeflendiğini belirten Bedri Yaşar; bu durumun bile tek başına milyonların geçen yıllara göre çok daha ağır bir vergi yükü ile karşı karşıya kalacağının ispatı olduğunu söyledi.
Hazine’nin 2 trilyon 181 milyar TL borcunun yüzde 56'sının, yani 137 milyar dolarının döviz borcu olduğunu söyleyen Bedri Yaşar; "Döviz bir lira artarsa devletin borcu 137 milyar artacak. Net 2 bin 825 lira olan asgari ücret, 283 dolara geriledi. Bu rakam, geçtiğimiz ay 316 dolar seviyesindeydi. 1 ayda asgari ücret 33 dolar geriledi. 4 Kasım 2002'de dolar 1.69 TL, 12 Kasım 2021'de 9.98 TL. Dolardaki artış: yüzde 491. Milletimizin itibarının daha fazla zedelenmemesi için acilen bakanlığı gerekli tedbirleri almaya davet ediyoruz" dedi.
Türkiye’de ciddi anlamda büyüme sorunu, geleceği görememe, ekonomi politikalarındaki istikrarsızlık nedeniyle güvenirlik sorunu bulunduğunu belirten İYİ Partili Bedri Yaşar; bunlara gerekçe olarak şu maddeleri sıraladı:
Türkiye yolsuzlukla mücadele konusunda 134 ülke arasında 69’uncu sırada yer aldı. Şeffaflıkta Afganistan’ın hemen üstünde yer alarak 107’inci sırada olan Türkiye, temel haklar konusunda 133’üncü sırada. Yani sondan 8’inci sırada. Türkiye hukukun üstünlüğü sıralamasında 139 ülke arasında 117’inci sırada. Türkiye Sefalet Endeksi’nde; 2014 yılında Dünya Sefalet Endeksi listesinde 22. sırada iken, 2020 yılında 41,2 puan ile 156 ülke arasında 21. sırada yer almıştır. Türkiye, FATF(Mali Eylem Görev Gücü) tarafından kara para aklama ve terörizmin finansmanı ile mücadele konusunda yeterince caba göstermediği gerekçesi ile gri listeye alındı. Güney Afrika merkezli “New World Wealth” isimli kuruluşun yayımladığı “Milyoner Göçü” raporuna göre, 2018’de 4 bin milyoner Türkiye’yi terk etti. 2019 yılında ise 2 bin 100 milyoner Türkiye’den ayrıldı. 2021 yılında yayınlanan Yatırım Trendleri Gözlem Raporu’na göre, Türkiye'ye doğrudan yapılan yatırımlar 2019'a göre yüzde 19 gerileyerek, 21 milyar dolara düştü. Türkiye ülke risk primi ile Arjantin, Tunus ve Ekvador’un ardından dünya sıralamasında dördüncü sırada yer alarak, ekonomik olarak gelecek vadeden Nijerya’nın gerisine düştü."
Ülkenin kanayan yarası olan alım garantili projelere değinen Bedri Yaşar; "Hükümet yardıma muhtaç 6 milyon aileye 104 milyar ayırırken, 5’li firmaya 42,5 milyar garanti ödemesi yapacak. 2022 yılındaki gelir garantileri toplamı 4,6 milyar dolar. Garantilerin 2022-2024 toplamı ise 14,6 milyar dolar. Sadece Karayolları Genel Müdürlüğü (KGM) bütçesindeki garanti ödemelerinin, kendi bütçesi içerisindeki payı yüzde 45 iken izleyen yıllarda bu oran yüzde 47’ye çıkmaktadır. Bu KGM’nin harcadığı 2 liranın nerdeyse 1 lirasını gelir garantilerine gittiğini göstermektedir. Yani; KGM bütçesinin yarısı mega projelere gidiyor, artık neredeyse yol yapacak bütçesi kalmıyor" dedi.
Milletvekili Bedri Yaşar, tüm bu yaşanan olumsuzlukların çözümü için ekonomi yönetiminde istikrarlı ve uzun vadeli yaklaşımlarla adımlar atılması gerektiğini söyledi.
